وضعیت یک ساله مصرف فرآورده‌های خون اشعه دیده در اداره کل انتقال خون استان تهران

  چکید ه   سابقه و هدف   پرتوتابی فرآورده‌های خون، روش عمده پیشگیری از بیماری پیوند علیه میزبان ناشی از تزریق خون( TA-GVHD ) است که به منظور غیر فعال‌سازی لنفوسیت‌های T اهداکننده به کار می‌رود. در این مطالعه مصرف فرآورده‌های پرتوتابی انتقال خون استان تهران از آغاز فعالیت به مدت یک سال بررسی شده است.   مواد و روش‌ها   در یک مطالعه توصیفی، 1333 درخواست فرآورده‌های پرتوتابی شده از نظر تعداد و نوع فرآورده‌های اشعه دیده، سن بیماران و اندیکاسیون‌های پرتوتابی بررسی شد. تجزیه و تحلیل نتایج با آزمون t و نرم‌افزار 18 SPSS ‌ انجام گرفت.   یافته‌ها   فرآورده‌های اشعه دیده شامل پلاکت متراکم(3/71%)، گلبول قرمز متراکم(1/28%)، پلاسمای تازه منجمد (4/0%)، کیسه خون اطفال(2/0%) و خون کامل(1/0%) بوده است. بیماران شامل بالغین(6/59%)، کودکان (9/25%)، شیرخواران(5/6%) و نوزادان(3/3%) بودند. علل درخواست‌ها به ترتیب لوسمی/لنفوم و هوچکین (6/49%)، پیوند آلوژنیک و یا اتولوگ مغز استخوان(7/17٪)، مصرف داروهای سرکوبگر ایمنی(6/9%)، نقص ایمنی مادرزادی(6/8%)، نوزادان پره مچور(6/7%)، آنمی آپلاستیک(5/6%)، خونگیری مستقیم از خویشاوندان (3/0٪) و پلاکت فرزیس با HLA (آنتی ژن لکوسیت انسانی) سازگار(1/0%) بود. روند مصرف صعودی طی زمان مطالعه مشاهده شد.   نتیجه گیری   اطلاع‌رسانی بیشتر به مراکز درمانی و هم‌چنین آموزش کادر درمانی برای استفاده مناسب از فرآورده‌های خون اشعه دیده، توصیه می‌گردد.